مناطق رشد قهوه در اتیوپی

مناطق رشد قهوه در اتیوپی، احتمالا تا به حال موقع خرید قهوه اتیوپی در مراکز فروش قهوه روی بسته‌بندی قهوه‌ها اسامی مانند سیدامو، گوجی، یرگاچف و… دیده باشید. این اسامی مربوط به منطقه‌های رشد قهوه در کشور اتیوپی هستند. در این مقاله موقعیت جغرافیایی، شرایط آب و هوایی، ارتفاع رشد و طعم قهوه‌های هر کدام از این مناطق را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید:

این مقاله شامل مطالب زیر است:

تقسیم بندی‌های مختلف کشور اتیوپی

هر کدام از تقسیمات کشوری اتیوپی (مانند استان و شهر) شامل چندین منطقه قهوه هستند. اساساً، مناطق قهوه با تقسیم بندی کشوری-جغرافیایی اتیوپی همپوشانی دارند، اما لزوماً با خود مناطق تقسیمات کشوری مطابقت ندارند.

به صورت جزئی‌تر، هر منطقه (تقسیمات استانی کشور) به مناطق دیگری (Zone) تقسیم می‌شود. در هر زون، بخش‌های کشت قهوه وجود دارد. این بخش‌ها شامل woredas و kebeles (شهرها یا روستاهای کوچک) هستند.
پس، region > zone > woreda > kebele

نام‌گذاری مناطق کشت قهوه اتیوپی

مناطق کشت قهوه به نام region، zone یا woreda که بخشی از آن هستند نامگذاری می‌شوند. بیایید منطقه کشت قهوه Yirgacheffe را مثال بزنیم.

SNNPR :Region

Geodeo :ZONE

Yirgacheffe :Woreda

نام قهوه از آن نام Woreda گرفته شده است. اکنون که سیستم طبقه بندی منشا قهوه در اتیوپی را روشن کردیم، نگاهی دقیق‌تر به مناطق اصلی قهوه اتیوپی و مشخصات طعم آنها می‌اندازیم.

مناطق اصلی تولید قهوه در اتیوپی

مناطق سیدامو، یرگاچف، هرار، لیمو، گوجی، دجیما، گیمبی جزء مناطق اصلی تولید قهوه در اتیوپی هستند. در ادامه موقعیت جغرافیایی، شرایط رشد، روش فرآوری و مشخصات قهوه این مناطق را توضیح خواهیم داد:

نکته: ممکن است اسامی مناطق را با املاهای دیگری در اینترنت ببینید، زیرا این اسامی بومی به الفبای لاتین ترجمه شده‌اند.

منطقه رشد قهوه سیدامو (Sidamo)

منطقه رشد قهوه سیدامو (Sidamo)

⇐ موقعیت جغرافیایی سیدامو: سیدامو منطقه وسیعی است که از جنوب دریاچه آواسا (Awasa) در دره ریفت (Rift) در جنوب کشور اتیوپی گسترش یافته است.

⇐ شرایط رشد قهوه در سیدامو: ارتفاعات بین 1500 تا 2200 متر از سطح دریا، دمای مطلوب، خاک حاصلخیز، بارندگی کافی.

⇐ روش فرآوری قهوه در سیدامو: در سیدامو قهوه هم به روش شسته و هم به روش طبیعی فرآوری می‌شود.

⇐ مشخصات قهوه سیدامو: انواع زیادی از پروفایل‌های طعمی قهوه‌های سیدامو وجود دارد، زیرا این منطقه شامل بیش از بیست ووردا (Woreda) با اقلیم‌های کوچک و ارتفاعات خاص است. تنوع اقلیم‌ها همچنین به این معنی است که کیفیت فنجان قهوه می‌تواند بسیار متفاوت باشد. قهوه های سیدامو معمولا دارای نت‌های گلی، مرکباتی و ادویه‎‌ای و اسیدیته غنی هستند و افترتیست ملایمی دارند. آرومای قهوه‌های سیدامو گلی و کمی مرکباتی است.

منطقه سیدامو همراه با دو منطقه هرار و یرگاچف، دارای برند تجاری قهوه اتیوپی هستند.

منطقه رشد قهوه یرگاچف (Yirgacheffe)

منطقه رشد قهوه یرگاچف (Yirgacheffe)

⇐ موقعیت جغرافیایی یرگاچف: یرگاچف در جنوب کشور اتیوپی قرار دارد.

⇐ شرایط رشد قهوه در یرگاچف: یرگاچف شرایط اقلیمی گرمسیر و نیز خاک حاصلخیزی دارد. ارتفاع رشد گیاه قهوه 2000 متر از سطح دریا هست. چشم انداز یرگاچف عمدتاً از جنگل‌ها با تپه‌ها تشکیل شده است.

⇐ روش فرآوری قهوه در یرگاچف: در یرگاچف قهوه اکثرا به روش شسته فرآوری می‌شود.

⇐ مشخصات قهوه یرگاچف: مانند قهوه‌های سیدامو، پروفایل‌های طعمی یک فنجان قهوه ممکن است بسته به ارتفاعی که قهوه در آن رشد کرده است متفاوت باشد. در ارتفاعات پایین تر (1600 تا 1800 متر)، عطر قهوه بیشتر گیاهی است، در حالی که در ارتفاعات (2000 تا 2400 متر) عطر گلی شدیدتر است و قهوه کیفیت بالاتری دارد.

طعم‌های پیچیده و شدید قهوه تولید شده در یرگاچف همان چیزی است که آن را به افسانه تبدیل کرده است: نت‌های طعمی گلدار، با اسیدیته متوسط تا ترد و طعم خوب و طولانی. اما برخی از قهوه‌ها دارای نت‌های آجیلی، میوه‌ای و همچنین نت‌های شکلاتی تیره هستند. قهوه‌هایی از یرگاچف که به روش شسته فرآوری شده‌اند، بادی سبکی دارند.

منطقه رشد قهوه هرار (Harrar)

منطقه رشد قهوه هرار (Harrar)

⇐ موقعیت جغرافیایی هرار: منطقه هرار در شرق اتیوپی قرار دارد.

⇐ شرایط رشد قهوه در هرار: آب و هوای گرم و خشک این منطقه در مشخصات منحصر بفرد قهوه‌ی آن نقش دارد. بیشتر گیاه‌های قهوه‌ در مزارع کوچک در ارتفاعات بین 1400 تا 2000 متر به صورت خودرو رشد می‌کنند.

⇐ روش فرآوری قهوه در هرار: در هرار اکثرا با پیروی از روش‌های سنتی قهوه در آفتاب به روش طبیعی فرآوری و خشک می‌شود.

⇐ مشخصات قهوه هرار: قهوه‌های هرار به‌خاطر طعم‌های میوه‌ای و شرابی‌شان، از زغال‌اخته گرفته تا موز، توت‌فرنگی یا حتی نعناع معروف هستند. این قهوه میوه‌ای، قوی و دارای بادی سنگین به جای اینکه به صورت خالص و تک منشا نوشیده شود، اغلب در ترکیب اسپرسو استفاده می‌شود.

منطقه رشد قهوه لیمو (Limu)

منطقه رشد قهوه لیمو (Limu)

⇐ موقعیت جغرافیایی لیمو: منطقه لیمو در جنوب غربی کشور اتیوپی واقع شده است. منطقه لیمو نسبت به سه منطقه‌ای که در بالا ذکر شد، کمتر شناخته شده است.

⇐ شرایط رشد قهوه در لیمو: در این منطقه قهوه‌های عالی در ارتفاعات بین 1100 تا 1900 متراز سطح دریا رشد می‌کنند. این منطقه شرایط آب و هوایی مرطوبی دارد.

⇐ روش فرآوری قهوه در لیمو: قهوه‌های لیمو معمولاً به هر دو روش شسته (Washed) و خشک (Sun-Dried) فرآوری می‌شوند.

⇐ مشخصات قهوه لیمو: قهوه‌های لیمو معمولاً اسیدیته کمی دارند، طعم‌های شیرین، شرابی و بویژه تند و ادویه‌ای با بادی متوسط دارند. مشخصات طعم این قهوه‌ها مشابه قهوه‌های سیدامو است.

منطقه رشد قهوه گوجی (Guji)

منطقه رشد قهوه گوجی (Guji)

⇐ موقعیت جغرافیایی گوجی: منطقه رشد قهوه گوجی در جنوب اتیوپی قرار دارد و منطقه تقریبا جدیدی است، قبلا جزئی از منطقه سیدامو بود و در سال 2002 جدا شده است.

⇐ شرایط رشد قهوه در گوجی: منطقه‌ای پر از جنگل در جنوب سیدامو است. مانند بسیاری دیگر از مناطق کشت قهوه در جنوب اتیوپی، گوجی دارای طیف گسترده‌ای از انواع قهوه هیرلوم است که قهوه بومی منطقه هستند و قرن هاست که به طور طبیعی در آنجا رشد می‌کنند. قهوه گوجی تا ارتفاع 2200 متری از سطح دریا کشت می‌شود. ارتفاع زیاد همراه با خاک آتشفشانی حاصلخیز، جنگل‌های انبوه و بسیاری از گونه‌های بومی به قهوه گوجی طعم خاصی می‌دهد که آن را از سایر مناطق کشت قهوه اتیوپی متمایز می‌کند.

⇐ روش فرآوری قهوه در گوجی: به طور سنتی، قهوه در گوجی به طور طبیعی (خشک شده در آفتاب) فرآوری می‌شد، اما اخیراً تعداد ایستگاه‌های شستشو به دلیل افزایش تقاضا برای قهوه گوجی در دنیای قهوه تخصصی افزایش یافته است. امروزه قهوه شسته گوجی نیز بسیار رایج است.

⇐ مشخصات قهوه گوجی: گوجی به تولید قهوه با طعم میوه‌ای و گلی معروف است. این منطقه دارای ارتفاع زیاد و آب و هوای خنک است که به قهوه اجازه می‌دهد به آرامی بالغ شود و طعم منحصر به فرد خود را ایجاد کند. قهوه گوجی اغلب با رایحه‌ای شبیه توت با اسیدی متوسط توصیف می‌شود.

منطقه رشد قهوه دجیما (Djimmah)

منطقه رشد قهوه دجیما (Djimmah)

⇐ موقعیت جغرافیایی دجیما: دجیما یا جیما (Jimma) منطقه رشد قهوه‌ای که در جنوب غربی اتیوپی واقع شده است.

⇐ شرایط رشد قهوه در دجیما: در این منطقه گیاه قهوه ارتفاع حدود 2000 متر از سطح دریا رشد می‌کند. منطقه جیما دارای انواع مختلفی از گیاهان بومی قهوه است که می‌توانند از نظر کیفیت بسیار متفاوت باشند. به دلیل این تنوع، طبقه بندی مشخصات طعم قهوه تولید شده در جیما دشوار بود. اما اخیراً، بسیاری از مناطق کوچک در این منطقه سنتی قهوه خود را با نام دیگری بازاریابی می‌کنند. قهوه آندراچا Anderacha coffee مثال خوبی برای این موضوع است. این گیاه در جنگل شکا، یک ذخیره‌گاه زیست‌کره به رسمیت شناخته شده توسط یونسکو، تولید می‌شود.

⇐ روش‌ فرآوری قهوه در دجیما: اغلب قهوه‌های دجیما به روش طبیعی فرآوری می‌شوند.

⇐ مشخصات قهوه دجیما: قهوه‌های جیما به خاطر بادی سنگین، اسیدیته کم و طعم‌های غنی‌شان شناخته می‌شوند و اغلب طیفی از نت‌های طعمی، از جمله شکلات، کارامل و کمی میوه ای را نشان می‌دهند.

منطقه رشد قهوه گیمبی (Ghimbi)

منطقه رشد قهوه گیمبی (Ghimbi)

⇐ موقعیت جغرافیایی گیمبی: منطقه گیمبی در غرب کشور اتیوپی واقع شده است.

⇐ شرایط رشد قهوه در گیمبی: مانند سایر مناطق کشت و پرورش قهوه در اتیوپی آب و هوای گیمبی برای رشد قهوه بسیار مطلوب و مساعد است.

⇐ روش فرآوری قهوه در گیمبی: هر دو روش خشک و شسته فرآوری قهوه در این منطقه رایج است.

⇐ مشخصات قهوه گیمبی: گیمبی و قهوه‌های آن با بادی دارای ماندگاری طولانی‌تر و سنگین کمتر شناخته شده هستند. مشخصات طعم آنها نسبت به قهوه‌های هرار ظریف‌تر و اسیدی‌تر است. 

یکی از قهوه‌های تولید شده در گیمبی که می‌توانیم به آن اشاره کنیم لکمپتی (Lekempti) است، قهوه‌ای با اسیدیته کم و بادی متعادل و با طعم میوه‌ای منحصربه‌فرد است.

در مورد پروفایل طعمی قهوه هر منطقه به این موضوع دقت کنید که عوامل بسیار زیادی از ترکیب خاک و ارتفاع رشد گرفته تا فرآوری و رست و دم قهوه در طعم آن تاثیر دارند و همیشه برای قهوه گستره و طیف طعمی بیان می‌شود و طعم قهوه را صرفا در یک طعم خاص نمی‌توان بیان کرد.

گونه هیرلوم کشور اتیوپی چیست؟

"Heirloom Varietal" یک اصطلاح جمعی برای مخلوطی از گونه‌های بومی و کمیاب است که طی نسل‌ها در یک منطقه رشد و برداشت شده‌اند. تخمین زده می‌شود که بیش از 10000 نوع قهوه در اتیوپی وجود دارد که هر یک از آنها ویژگی‌های خاص خود را دارند. در بسیاری از موارد، کشاورزان اتیوپیایی انواع ارثی منحصر به فرد را پرورش می‌دهند، که بیشتر آنها در هیچ جای دنیا رشد نمی‌کنند و در نتیجه مشخصات طعم خاصی ایجاد می شود که منعکس کننده قهوه منحصربفرد هیرلوم است.

روش‌های کشت و برداشت قهوه در مناطق رشد قهوه اتیوپی

کشت و برداشت قهوه اتیوپی در مناطق جنگلی

کشت و برداشت قهوه در اتیوپی یک سنت چند صد ساله دارد. اتیوپی کشوری است که برای اولین بار گیاه قهوه عربیکا (به طور کلی قهوه) در آن کشف شد.

از آنجایی که گیاه قهوه بومی اتیوپی است، کاملاً با آب و هوای این کشور سازگار است و معمولاً در سایه سایر گیاهان بدون استفاده از مواد شیمیایی کشاورزی رشد می‌کند، این شرایط رشد مزیت بزرگی است که اتیوپی نسبت به سایر کشورهای تولیدکننده قهوه دارد.

سه روش کشت و برداشت قهوه در اتیوپی وجود دارد: قهوه جنگلی، قهوه باغی و قهوه مزرعه. در ادامه مقاله مناطق رشد قهوه در اتیوپی این سه روش را توضیح خواهیم داد:

قهوه جنگلی اتیوپی

قهوه جنگلی نام قهوه‌ای است که در جنگل‌های طبیعی رشد می‌کند و به عنوان قهوه وحشی نیز شناخته می‌شود زیرا در طبیعت و در زیر پوشش جنگلی طبیعی با دخالت کم یا بدون دخالت انسان رشد می‌کند. این روش پرورش قهوه سنتی است و مخصوصا توسط کشاورزان جنوب غربی اتیوپی انجام می‌شود. 

قهوه جنگلی با دست چیده، دسته بندی و با استفاده از روش‌های سنتی، از جمله خشک کردن در آفتاب و پوسته کردن، فرآوری می‌شود. پرورش قهوه به روش جنگلی یک فرآیند سخت و فشرده است، اما منجر به تولید قهوه با کیفیت بالا می‌شود که توسط دوستداران قهوه در سراسر جهان قدردانی می‌شود.

قهوه جنگل علاوه بر کیفیت بالا، از نظر زیست محیطی نیز پایدار است. این گیاه در یک اکوسیستم طبیعی رشد می‌کند و همانطور که اشاره کردیم نیاز به مداخله کمی یا حتی صفر کشاورزان دارد. با این حال، بازده قهوه جنگل در مقایسه با سایر روش‌های تولید کمتر است.

قهوه باغی اتیوپی

قهوه باغی محبوب‌ترین روش تولید قهوه در کشور اتیوپی است. در زمین‌های کوچک در نزدیکی مزارع کشاورزان، معمولاً کمتر از یک هکتار کشت می‌شود. گیاهان قهوه در کنار سایر محصولات مانند سبزیجات، درختان میوه و ادویه‌ها رشد می‌کنند و یک اکوسیستم متنوع ایجاد می‌کنند که حاصلخیزی خاک را حفظ می‌کند، عملکرد را به حداکثر می‌رساند و خطر آفات و بیماری‌ها را کاهش می‌دهد.

مناطق کشت قهوه مانند یرگاچف، سیدامو، گوجی و هرار برای تولید قهوه باغی شناخته شده‌اند. کشاورزان در این مناطق قهوه خود را به ایستگاه‌های شستشوی اطراف تحویل می‌دهند که همه در آن مشارکت دارند، در نتیجه پروفایل‌های طعمی پیچیده و متمایز ایجاد می‌شود که منعکس کننده مناطق محلی و شیوه‌های رشد قهوه در منطقه است.

قهوه مزرعه اتیوپی

قهوه مزرعه روشی برای تولید قهوه در اتیوپی است که در آن قهوه در مزارع بزرگ متعلق به شرکت‌ها یا افراد ثروتمند کشت می‌شود. این روش حدود 5 درصد از کل تولید قهوه در اتیوپی را تشکیل می‌دهد، اما روند رو به رشدی دارد. 

پرورش قهوه در روش مزرعه به عواملی مانند کوددهی، کنترل یکپارچه علف‌های هرز و آفات، سایه تنظیم شده و تراکم گیاه متکی است. این روش تولید عملکرد نسبتاً بالاتری نسبت به قهوه جنگلی و باغی دارد.

نقش مزارع قهوه در اقتصاد کشور اتیوپی

صادرات قهوه در کشور اتیوپی

کشاورزی قهوه سهم قابل توجهی در اقتصاد اتیوپی دارد و تخمین زده می‌شود که بخش قهوه حدود 15 میلیون نفر در این کشور استخدام می‌کند. اتیوپی بزرگترین تولید کننده قهوه در آفریقا و پنجمین تولیدکننده بزرگ قهوه در جهان است. بخش قهوه حدود 25 درصد از درآمد صادراتی کشور را تولید می کند که آن را به یک منبع حیاتی ارز تبدیل می‌کند. قهوه ستون اقتصادی کشور اتیوپی است و معیشت جمعیت اتیوپی به طور مستقیم و غیر مستقیم با قهوه ارتباط دارد.

جمع‌بندی و نتیجه گیری

در مقاله مناطق رشد قهوه در اتیوپی اصلی‌ترین مناطق رشد این کشور را بررسی کردیم و مشخصات قهوه هر منطقه را توضیح دادیم. اگر با خواندن این مطالب مشتاق چشیدن طعم قهوه مناطق مختلف اتیوپی شدید، بسیط بهترین گزینه برای خرید قهوه‌های اتیوپی با مناسب‌ترین قیمت‌ها است. بسیط بدون واسطه و به طور مستقیم از کشور‌های مختلف قهوه وارد می‌کند و در سراسر کشور عرضه می‌کند. می‌توانید به صورت آنلاین و تماس تلفنی ثبت سفارش کنید. آدرس شعبه مرکزی بسیط برای مراجعه حضوری ارومیه، خیابان همافر 2، مابین فلکه نه پله و کسری است. نظرات خود را در مورد قهوه اتیوپی و مطالب این مقاله با ما به اشتراک بگذارید.
با تشکر از همراهی شما